Пасандоз – ин даромадҳои пулии аҳолӣ, ки бо мақсади захира кардани маблағи муайян барои таъмини эҳтиёҷоти худ дар оянда пасандоз карда мешавад.
ҲАДАФИ ПАСАНДОЗҲОИ АҲОЛӢ
- Дар сурати ҳолатҳои ғайричашмдошт
- Анҷом додани хариди калон (инчунин сармояи ибтидоӣ хариди амволи ғайриманқул ва автомобил).
- Пардохти ҷашнҳои гуногун, истироҳат, табобат.
- Таваллуди кӯдак, пардохти маблағи таҳсили кӯдакон, тӯйҳо ва дигар хароҷоти марбут ба кӯдакон.
- Нигоҳ доштани сатҳи арзандаи зиндагӣ ҳангоми баромадан ба нафақа.
ТАРЗИ АМАЛИ ПАСАНДОЗИИ АҲОЛИИ ТОҶИКИСТОН
- 40% хонавода аз 1.1 млн аҳолӣ маблағ пасандоз мекунанд.
- 47% аҳолӣ берун аз сатҳи камбизоатӣ умр ба сар мебаранд, аз ин рӯ онҳо пулро пасандоз намекунанд.
- Аҳолӣ асосан пасандозҳоро дар хона нигоҳ медорад ё ба молу чорво сармоягузорӣ мекунад.
- Мақсади асосии пасандозҳо ҳолатҳои ғайричашмдошт ва пасандозҳои дарозмуддат мебошад, ба мисли: тантанаҳои оилавӣ, таълими кӯдакон, харидҳои калон.
- 11% -и онҳо (камтар аз 5% ҳамаи хонаводаҳо) пасандозҳои худро ба ташкилотҳои молиявӣ бовар мекунанд.
- Танҳо фоизи ками шумораи хонаводаҳо дар Тоҷикистон пасандозҳои худро ба бонкҳои тиҷоратӣ ё ТАҚХ боварӣ мекунанд.
- Сабабҳои истифодаи маҳдуди хизматрасониҳои молиявӣ дар Тоҷикистон инҳоянд:
- Сатҳи пасти маърифати молиявӣ ва фарҳанги пасандозии аҳолии Ҷумҳурии Тотористон.
- Эътимоди пурра барқарорнашудаи аҳолии Тоҷикистон бо сабаби пошхӯрии иттиҳоди Шўравӣ, ноустувории вазъи иқтисодӣ ва сиёсӣ (беқурбшавӣ, деноминатсия, таваррум..)
- Ғоратгарӣ дар вақти амалиёти ҷангӣ.
- Маълумоти нокифоя дар бораи бозори молиявӣ, маҳсулотҳои он ва ҳифзи ҳуқуқи сармоягузорон дар сатҳи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон.
- Ташкилотҳои молиявӣ муштариёнро ба таври фаъол ҷалб намекунанд.
- Набудани хизматрасониҳои молиявӣ дар минтақаҳои душворгузар ва камаҳолӣ.
БАЛАНД БАРДОШТАНИ САВОДНОКИИ МОЛИЯВӢ ВА ПЕШБУРДИ ФАРҲАНГИ ПАСАНДОЗӢ
ТАҶРИБАИ ТОҶИКИСТОН
Лоиҳа оид ба маърифати молиявии аҳолӣ
- Солҳои 2004 – 2005 дар Полша таҳия ва озмоиш карда шудааст.
- Маводҳоро оид ба маърифати молиявӣ дар бар мегирад, ки ба тренерон барои гузаронидани семинарҳо зарур аст.
- Модули таълимӣ ба шароити кишварҳои иқтисодиёти давраи гузариш мутобиқ карда шудааст ва бо 10 забон дастрас аст (аз ҷумла тоҷикӣ).
- ТОТ аз рӯи модули таълимии “Ояндаи худро ба нақша гиред” барои 23 тренер аз 11 ташкилот гузаронида шуд.
- Тренерон машғулият ва машваратҳо гузарониданд — дар 4 моҳ 362 нафар дар тренингҳо ва 165 нафар дар машваратҳо иштирок намуданд.
- Аз ҷониби ташкилотҳои узви ин лоиҳа то ҳамин вақт бомуваффақият татбиқ карда мешавад.